KILIMO CHA MAZAO MBALIMBALI

 

KAROTI

Udongo maandalizi ni muhimu sana kwa ajili ya karoti kukua. Mboga hizi wanapendelea udongo mwanga kwamba ina mawe nyingi sana, lakini ni rahisi sana kwa kulima na kutunza. Mara baada ya kujifunza jinsi ya kukua karoti, jamaa yako yote kufurahia mboga hii nzuri katika duara. Karoti ni matajiri wa vitamini A na kalsiamu na ni chanzo bora ya nyuzi kwa ajili ya wewe na familia yako. Mbali na mbichi bora, kupikwa katika maji au mvuke, hata kama ni Motoni. Data juu ya ardhi. Karoti ni bora mafanikio katika jua kamili lakini kuhimili kivuli pia. Kukua karoti katika udongo mzito, na moja ambayo ni pia miamba, itakuwa na kusababisha mizizi ya karoti kuwa deformed. Vizuri akachimba, mwanga, udongo wa kichanga ni bora kwa ajili ya kupanda aina zaidi ya karoti. Hata hivyo, kama udongo huu ni ngumu na mawe, kuchagua aina ya marcheweczek ndogo. Jaribu karoti kupanda katika udongo, ambayo hivi karibuni ya mbolea - kipindi cha miezi 12 - kwa sababu inaweza pia kusababisha ulemavu na mizizi. Kama unataka ardhi rahisi kidogo, kuongeza chini kidogo. Kuanza maandalizi ya kitanda kwa muda wa wiki mbili kabla ya kupanda karoti. Kuvunja uso na tafuta na releases kwa mbolea ya udongo. Je, si kukata tamaa kama udongo yako si mzuri kwa ajili ya kilimo cha mboga mboga, au hakuna nafasi katika bustani. Kujifunza jinsi ya kukua karoti katika sufuria na vyombo - bustani kutumia mbolea ya kununua katika duka na kuwa na furaha majaribio na aina mbalimbali za karoti. Yeye kushangazwa kiasi gani unaweza kukua kwa njia hiyo. Mbegu. Kama kupanda karoti katika miezi ya Februari hadi Julai, wewe kula kutoka mwanzoni mwa mwezi Juni hadi Oktoba. Sahihi ya uhifadhi wa mboga mboga, pengine hata kupanua tarehe ya mwisho. Jaji karoti thickly juu ya maandalizi ua vitanda, idadi ya safu mbali na kila mmoja cm 6. Kukonda miche kama ni kubwa mno kukabiliana nao ili waliojitenga na urefu wa 7-10. Ili si kwa fujo sadzonkom mengine, ni bora kutumia mkasi ndogo na trim mashina ya mimea tu chini ya uso wa ardhi. Kuangalia, minyoo inzi, harufu huvutia karoti, kwa sababu mabaki yoyote mara moja kuzikwa, kuchomwa na kutupwa mbali, na kisha kuzika kupanda kufunika mizizi yoyote wazi. Jioni ni wakati mzuri. Kukua. Mpalio ni muhimu ili kuzuia magugu, lakini kuwa mwangalifu usiharibu mizizi ya muda kuanza kukua. ufumbuzi bora katika hatua hii, itakuwa kuacha mapalio na kuondoa magugu kwa mkono. Kama karoti si lina maji mara kwa mara, unaweza kushiriki mizizi. Kumwagilia udongo, ili wakati wote alikuwa mvua. Ulinzi kutoka wadudu. Fly uvuvi ni adui mkubwa wa karoti. Hii ni ndogo nyeusi inzi, ambayo unaweka mayai yake katika udongo katika wigo wa kupanda. Hii ni mdudu mdogo, ambayo hatches kutoka yai, na kusababisha uharibifu kwa mimea. ishara ya onyo ni nyekundu majani kwamba kuanguka katika jua. Ingawa funza anakula mizizi karoti, majani ya kimanjano na mizizi kuanza kuoza. Napenda kusema kuwa, inajulikana kuwa katika hatua hii, mimea hawawezi kupata hakuna huruma, na hivi karibuni kuwa kabisa. Kuruka uvuvi kwa kawaida hutokea mwezi Mei. Hakuna tiba kwa ajili yake, hivyo suluhisho pekee ni kuzuia. Wakati kujifunza jinsi ya kupanda mboga, ni muhimu sana kujifunza jinsi ya kupambana dhidi ya adui zao. Funika vipandikizi katika spring. Mara moja kuharibu mabaki obrywaniu, unnecessary sehemu ya mmea - kuzikwa, kuchomwa na kutupwa mbali. Kama katika eneo lako, kuruka uvuvi maambukizi ni ya juu, mapema kuvuna aina, ifikapo Agosti sidhani tofauti nyingi hadi Juni. Kuruka uvuvi ni maambukizi ya hatari, wakati ardhi ni kavu, hivyo kufanya vizuri moisturized. Miongozo ambayo inaweza kuwa muhimu kwa ajili yenu katika karoti kukua ni kwamba lazima kukumbuka kwamba njia ya ndege kuruka chini na moja kwa moja line. Kujaribu kujenga uzio kuzunguka karoti ndogo ndogo ili - 30cm. Unaweza kufanya na matundu pamba, faini au kitu sawa. Makusanyo. Juhudi yako kuhusiana na kilimo cha karoti, hivi karibuni watalipwa. Kuanza kuunganisha nje mboga wale ladha kwa ajili ya madini tangu Juni. Kama ni lazima, kutumia Grabek ndogo kidogo vyake udongo kuzunguka karoti. Kama ni kwenda sehemu ya karoti zilizokusanywa, basi mwezi bora kwa ajili hii ni Oktoba. Kuvuta mboga, safi yao mbali ya ardhi - kwa kutumia tu mizizi intact ya karoti, kata majani kwa urefu wa milimita 12 moja kwa moja juu ya taji mizizi. Mfumo, safu za mchanga, weka karoti, kuhakikisha asimguse. Hifadhi kwenye sehemu kavu na kuangaliwa mara kwa mara, kama wewe mara moja kuondoa wale ni mwanzo na kuoza. Ni lazima mwisho hadi Machi.

Muhimu kwa ajili ya mboga mboga

Pilipili

Capsicum annuum var. grossum  Peppers - kwa mwaka (katika nchi zenye joto - kudumu) kupanda herbaceous wa familia mnavu. Yeye ni kuwakilishwa na aina nne za kitamaduni: haired pilipili, pilipili, Mexico, Peru na Colombia. Russian soko bustani hasa maarufu pilipili.
All aina ya pilipili hoho, kilimo katika nchi yetu ni mali ya akili Mexican.  Capsicum huja kutoka nchi ya Amerika ya Kati - Mexico na Guatemala. Katika Ulaya, pilipili baada ya kurudi safari ya X. Columbus (XV cent.) Ya Marekani.
Ikumbukwe kwamba pilipili ni maalumu kwa ajili tu kuhusu umri wa miaka 200 na awali zilizomo mengi ya kapsaisini, ambayo anatupa uchungu na ukali wa matunda, hivyo pilipili tamu ambayo inaweza kuitwa na baadhi reservation.  Pilipili mboga (tamu) katika mfumo wa kisasa ulianzishwa katika utamaduni miongo michache iliyopita. Katika Daftari Hali ya aina alikubali kwa kutumia mwaka 2006, unaweza kupata aina 232 na mahuluti ya pilipili hoho, pamoja na wale 42 mpya. 81 uzalishaji mafanikio tuzo ya patent.
Sasa hii ni utamaduni mkubwa katika Ulaya, hasa katika Bulgaria, Italia, Ugiriki, Hungary, Yugoslavia na Romania.  Matunda pilipili nzuri, yenye harufu nzuri na ladha, lakini jambo kuu - ni hazina ya thamani antioxidants - vitamini A, C, E na wengine, ambayo, kulingana na daraja inaweza kuwa juu ya aina 30.  Pilipili tamu - bingwa wa mboga mboga juu ya maudhui ya vitamini C. Kwa njia, kwa mara ya kwanza vitamini imekuwa pekee kutoka kwa matunda yake.
Haja ya kila siku ya binadamu kwa asidi Ascorbic unaweza kuridhika na matunda ya pilipili 1.3.  Vitamin C maudhui ni varietal tabia na unaweza kutofautiana kati ya% 270-330 mg na ya juu. Na matunda ya ukomavu wa kiufundi ambayo yana vitamini na sukari ni chini ya kibayolojia.
Katika majira ya joto jua ya vitamini C kusanyiko zaidi katika miaka ya mvua na baridi.  Aidha, matunda ya pilipili ni kubwa katika vitamini B2 tata BB B, P, PP, sukari, carotene, madini, kalsiamu na fosforasi, protini, wanga, nikotini, na folic acid, pia kuna mafuta muhimu (0.1-1.25 %), kutoa matunda maalum au ladha incomparable na ladha piquant.  Agrotechnics pilipili kilimo ni rahisi.
Katika kuu Urusi pilipili mzima katika greenhouses au hotbeds wa filamu. Mapema sana bidhaa inapatikana tu kwa njia yao. Katika hali nzuri, mavuno yake hadi kilo 3-3.5 per sq km. m  Miche yaweza kupandwa na pilipili katika ardhi ya wazi, wakati kupita kwa barafu, na joto la nyuzi 15 udongo unazidi.  Katika pilipili wazi ya ardhi ni mzima baada ya mazao kama nyanya.
Pepper ni bora katika zifuatazo kunde, tikiti, matango, kabichi, karoti na vitunguu. Ni bora mahali yake juu ya mwanga muundo, udongo, maeneo mengi yenye rutuba. Kwa ajili yake, ni ya kidogo siki, chumvi udongo, udongo. Pilipili fastidious kwa rutuba ya udongo na unyevu, lakini ukame sugu zaidi kuliko eggplant, kabichi, matango na mboga nyingine nyingi. Inahitaji nitrojeni.
Fosforasi kabla ya maua ni mbaya. Mbolea kwenye udongo kwa kufanya vizuri katika kuanguka na spring kabla ya kuchimba kuongeza humus.  Kulingana na hali maalum ya kila mkoa katika mbegu za miche hupandwa pilipili tamu kutoka mwisho wa Februari.
Kwa wastani wa bendi ya kutoa matokeo mazuri ya kupanda mbegu karibu na katikati ya Machi, wakati wa kutosha mchana.  Pilipili kudai joto. Kima cha chini cha joto kwa ukuaji wa mbegu - 12/10 digrii. Nyuzi 13-15, mbegu kuota polepole, na miche kuonekana tu kwa muda wa siku 18-20. joto optimum - 18-25 digrii (lakini si zaidi ya 35, au kolinesterasi ya mimea kukua hutokea).
Katika mazingira haya, mbegu kuota baada ya wiki.  Kumbuka kwamba umri optimum kwa kupanda pilipili wakati wa upandaji katika udongo ni siku 60-65. Ni vyema kufungia wakati huu tena. Kwa mujibu wa hesabu rahisi tunaona kwamba kama pilipili ya kupanda katika chafu ni mipango mwishoni mwa mwezi Mei, Ondoa siku 65, sisi kupata suala la mbegu - katikati ya mwezi Machi. Kupandikiza miche wakubwa huleta mbaya zaidi katika nchi, tena mgonjwa, kupoteza buds, kwa hiyo, kuweka mbali tarehe ya mwisho ya kupokea matunda ya kwanza.
Kabla ya kupanda, mbegu zapaswa etched katika ufumbuzi wa pamanganeti potassium, kushikilia saa kadhaa katika maji ya joto na kasi ya ukuaji. Unaweza wrap yao katika nguo uchafu, kufungwa katika kikombe na kuweka katika siku chache katika nafasi ya joto. Mara baada ya mbegu kuanza kuvunja kifuu, ni umepandwa katika udongo. Wakati kupanda carpet, ikifuatiwa na pick ina hasara fulani.
Kuchipua baada ya kubaini, kwa polepole ukuaji wa uchumi, wakati mwingine pausing kwa wiki 1-2. Hii ni kwa sababu mizizi ya pilipili hoho ni nyeti sana na matatizo madogo ya mitambo. Ili kuepuka wakati vile, jaribu kukua pilipili bila kuchukua.  Kupanda mbegu kwa ajili ya matumizi bora ya ardhi mwanga Peat, kuuzwa katika maduka, kuchanganya kwa zemley bustani kuhusu 01:01, au mchanganyiko wa ardhi yenye rutuba na mchanga coarse kwa idadi hiyo hiyo.
Miche zapolnyayutpochvoy vikombe na kuweka katika sanduku au boksi karibu na kila mmoja.  Mlango wa udongo na maji moto na pamanganeti potassium, zimepangwa juu ya mbegu 1-2 na juu, nyunyiza safu ya ardhi katika sanduku kufunikwa na makini kuona filamu, kuiweka katika nafasi ya joto (25-27 C) kwa ajili ya ukuaji.
Daima kuhakikisha kuwa ardhi haina kavu. Siku 5-7 baada ya kuota sanduku haraka kama unataka kusonga mahali mkali joto, lakini filamu si kuondolewa. Miche iliyokaa, unaweza kuinua makali ya filamu hiyo haina kujilimbikiza ziada condensate, ni kuondolewa kabisa baada ya siku chache.  Kwa ajili ya kumwagilia miche kwa kutumia maji ya joto tu kuishi. Ukosefu wa pilipili unyevu huleta uchungu sana, lakini mafuriko mizizi pia hauwezi kudumu.
Kwa hiyo ni muhimu ili kuhakikisha kuwa udongo ni daima unyevu ilikuwa wastani. miche kila baada ya siku 10, kulishwa na ufumbuzi wa mbolea za madini. joto la hewa ni bora angalau digrii 23 wakati wa mchana na 16-18 usiku.
Wakati pilipili kukua na mizizi kujifunza wote wa udongo, wanahitaji bila kuvuruga mizizi katika msalaba kubwa chombo. Kama wewe tu kutumia glasi kubwa, kutakuwa na ziada sour udongo, mizizi si mastered na miche. vikombe inaweza kutoka kwa yeyote moteriala, lakini hali kuu: substrate lazima kwa urahisi kuondolewa bila kuharibu donge lote la unga wa mizizi.
Kwa njia hii ya kilimo cha pilipili ni kuongezeka incessantly na si wanakabiliwa na matatizo yoyote hadi kutua katika chafu. Lakini hata hivyo, mizizi yao si kuteseka, kwa sababu miche urahisi kuchukuliwa nje ya mfuko wa pamoja na bonge ya udongo kwa uhamisho ndani ya shimo tayari. Shukrani kwa njia hii ya miche kukua kupatikana stocky nguvu na mfumo vizuri maendeleo mizizi na buds.
Baada ya kupanda miche ndani ya ardhi ya kuhakikisha kuwa collar mzizi ni ile ile, au kusimamisha mimea kukua - majaribio na mazoezi ya muda mrefu. Pilipili ni kupanda kwa mbali mbali ya inchi 40-50 katika safu au 25 cm kati ya mimea na cm 60 - kati ya mistari.  Anapenda pilipili unyevu, ukame wa muda mrefu bila kupanda umwagiliaji inaweza kuzalisha mavuno kidogo. mizizi ya pilipili tamu uongo kilichofanywa na pia moto katika jua. Katika chini kidogo ya 30 C pilipili inaweza kuacha ukuaji wa uchumi.
Hii ni mfano wa mimea wengi, hivyo kuokoa maji na virutubisho. Kwa hiyo, ni muhimu kuweka unyevu wa udongo, na mulch kutoa faida ya ziada katika mfumo wa maji ya hifadhi na ulinzi wa mizizi kutoka overheating.  Katika maendeleo ya pilipili ni bora kulisha mara tatu wiki 2-3 baada ya kupanda, basi mwisho wa Juni, na wakati wa matunda. Kulisha, unaweza kutumia infusion ya kinyesi cha kuku (0.5 kg ndoo ya maji), urea (wawili kiberiti katika ndoo ya maji).
Pepper msikivu kwa viwango vya juu ya mbolea hai na madini, hasa za nitrojeni. Wao ni maamuzi 150-200, katika mita 10 za mraba. m, ambayo kuhakikisha tija na upinzani wa mimea kwa kumruhusu.
Phosphorus na potassium mbolea juu ya athari mavuno ni ndogo kuliko nitrojeni, lakini wao ni maamuzi ya manufaa kwa kiasi cha matunda na maudhui ya vitamini C. Mbolea hizi ni kutumika katika viwango vidogo - 60-90, katika mita 10 za mraba. m. mbolea (. 50-60 kilo mita 10 za mraba) kutumika katika kuanguka kwa kuchimba na humus katika kiwango sawa - kabla ya kupanda au kupanda.  Zaidi huduma kwa pilipili ni sawa kwa nyanya. Katika majira ya joto mimea lina maji na maji ya moto kila siku 5-7.
Kumbuka, hata hivyo, kuwa na ziada ya unyevu maua pilipili matone. Baada ya kumwagilia udongo loosened.  Pilipili tamu haiwezi kuweka karibu na matunda makali machungu, au tamu itakuwa kuungua.
From wadudu wanaweza kuambukiza aphids pilipili, buibui sarafu, dhidi ambayo matumizi ya dawa sahihi. Kama una ugonjwa unaosababishwa na virusi, sifa na doa, wakasokota na kufa mbali ya majani, mimea kuharibiwa wagonjwa mara moja. kuu hatua za kudhibiti ugonjwa wa pilipili kilimo: huduma nzuri, kutengwa kutokana na mazao mengine ya Solanaceae.  Matunda mengi huanza katikati ya mwezi Agosti. Matunda ni kuvuna kila baada ya siku 4-5.
Matunda machozi kwa makini ili kuepuka kuharibu mimea tete. Kama marehemu katika kukusanya matunda, inaelekeza mapema kusitisha matawi na kupunguza mavuno. Mazao ya pilipili katika greenhouses - 3-5 kilo kwa kila mraba. m  matunda ya pilipili tamu kuvuna katika ukomavu kamili (ambayo hutokea siku 35-45 baada ya kuundwa kwa ovari) na kijani wakati wao kufikia ukubwa ya kawaida.
Wakati mbegu za matunda bado katika kifua au upevu. idadi ya aina ya kuvuna katika ukomavu kamili, kisaikolojia, wakati wao kuwa nyekundu au rangi ya machungwa. Matunda haya ni ilichukua katika kukomaa, na kitaalam kukomaa - kila baada ya siku 50-10, kukatwa kwa kisu au mkasi na peduncles. Kulingana na vifaa kutoka asili-home.ru

KILIMO BORA CHA ALIZETI

Alizeti hulimwa kwa wingi katika mikoa ya Shinyanga, Singida, Dodoma, Iringa, Tabora, Morogoro, Ruvuma, Mbeya, Arusha, Manyara, na Rukwa. Zao hili hulimwa kwa ajili ya chakula na biashara.

MAMBO MUHIMU YA KUZINGATIA WAKATI WA UZALISHAJI
Kuchagua aina bora ya mbegu
 • Chagua aina bora ya mbegu inayovumilia magonjwa, wadudu, inayotoa mazao mengi na kiwango kikubwa cha mafuta.
• Vilevile chagua aina ya mbegu ambayo hukomaa kwa wakati mmoja ili kurahisisha uvunaji.

  KUWEKA MBOLEA
 • Rutubisha udongo kwa kutumia mbolea za mboji na samadi ili kupata mazao mengi na bora.

  KUDHIBITI WADUDU NA MAGONJWA
 Alizeti hushambuliwa na magonjwa ya majani, mizizi na masuke ambayo husababisha upungufu wa mavuno. Hivyo ni muhimu kuyadhibiti ili kupata mavuno mengi na bora. Pia ndege hupunguza mavuno kwa kiasi cha asilimia 50 au zaidi. Njia ya kudhibiti ndege ni kwa kuwafukuza na kupanda mbegu zinazokomaa mapema.

  MAANDALIZI KABLA YA KUVUNA; 
 UKAGUZI 
 • Kagua shamba kuona kama alizeti imekomaa. Alizeti hukomaa kati ya miezi minne hadi sita tangu kupanda. Wakati huo punje huwa na unyevu wa asilimia 25. Ni muhimu kuvuna alizeti mapema ili kuepuka mashambulizi ya panya, mchwa na ndege waharibifu. 


DALILI ZA ALIZETI ILIYOKOMAA
• Suke hubadilika rangi kutoka manjano na kuelekea kuwa nyeusi.
 • Viuwa vya pembeni mwa suke hunyauka na hubadilika kutoka rangi ya manjano na kuwa ya kahawia. 


UVUNAJI, UKAUSHAJI NA UBEBAJI 
Vifaa vya kuvunia na kubebea kutoka shambani
 • Kisu
 • Vikapu
• Magunia
• Matenga Vifaa vya kukaushia
 • Maturubai
• Mikeka
• Kichanja bora Vyombo vya usafiri kutoka shambani
 • Matoroli
 • Matela ya matrekta
 • Mikokoteni ya kukokotwa na wanyama
 • Magari KUVUNA Alizeti huvunwa kwa kutumia mikono ambapo suke hukatwa kwa kutumia kisu. Pia mashine (combine harvester) hutumika kuvunia alizeti katika nchi zinazolima alizeti kwa wingi. Masuke ya alizeti huwekwa kwenye vikapu ambavyo hutumika kusomba alizeti ndani ya shamba. Kisha alizeti hufungashwa kwenye magunia na kusafirishwa hadi nyumbani tayari kwa kukausha.

KUKAUSHA 

 Kuna hatua mbili za kukausha alizeti; kukausha masuke na kukausha mbegu za alizeti. Kukausha masuke 

• Masuke hutandazwa kwenye kichanja bora katika kina kisichozidi sentimita 30 ili yaweze kukauka vizuri. 

• Vilevile huweza kutandazwa kwenye maturubai, mikeka au sakafu safi.

 • Lengo la hatua hii ni kukausha masuke ya alizeti ili kurahisisha upuraji. KUPURA Upuraji hufanyika baada ya kuhakikisha kuwa masuke ya alizeti yamekauka vizuri. Masuke ya alizeti hupurwa kwa kutumia mikono ambapo mbegu hutenganishwa kwa kupiga masuke taratibu kutumia mti. Ni muhimu kupiga masuke taratibu ili kuepuka kupasua mbegu

. • Pura kwenye kichanja bora, maturubai au mikeka. 

KUKAUSHA MBEGU 

 • Mbegu za alizeti hukaushwa juani kwa kutandazwa kwenye vichanja bora, maturubai, mikeka au sakafu safi. 

• Tandaza mbegu katika kina kisichozidi sentimita 4 ili ziweze kukauka vizuri.

 • Lengo la hatua hii ni kukausha mbegu baada ya kupura ili kufikia kiwango cha unyevu kinachotakiwa kwa hifadhi salama ambacho ni asilimia 8. 

JINSI YA KUTAMBUA MBEGU ZILIZOKAUKA VIZURI 

Kufikicha mbegu 

 • Mbegu zilizokauka maganda yake hutoka kwa urahisi zinapofikichwa. Kumimina kwenye chombo kama debe 

• Mbegu zilizokauka hutoa mlio mkali zinapomiminwa kwenye vyombo hivyo. 

• Mbegu zilizokauka hung’ara Kutumia kipima unyevu.

• Mbegu zilizokauka vizuri kipimo huonyesha asilimia 8

. KUPEPETA NA KUPEMBUA 

 Kupepeta na kupembua hufanyika ili kuondoa takataka kama vile mawe, wadudu, mapepe, mbegu zilizooza au kupasuka. Mbegu za alizeti hupepetwa kwa kutumia ungo au mashine zinazoendeshwa kwa mkono, injini au umeme. Mashine hizi zina uwezo wa kupepeta na kupembua kilo 60 hadi 350 kwa saa kutegemea aina ya mashine na ukubwa wa mashine yenyewe

KUHIFADHI

Alizeti iliyopurwa huhifadhiwa katika hali ya kichele kwenye maghala bora, yaani vihenge, sailo au bini. Alizeti ya kuhifadhi kwenye maghala ya nyumba ifungashwe kwenye magunia na ipangwe kwenye chaga kwa kupishanisha. Ili kurahisisha kazi ya kukagua ghala, acha nafasi ya mita moja kutoka kwenye ukuta. Ziba sehemu zote za ghala ili kuzuia panya kuingia. Panya hupenda sana kula punje za alizeti, na husababisha upungufu mkubwa wa punje ambao husababisha upotevu wa asilimia 30 kwa kipindi cha miezi mitatu ya hifadhi. Asilimia ya upotevu inaweza kuwa kubwa zaidi kutegemea idadi ya panya na upatikanaji wa vyakula vingine kwa wakati huo. Matumizi ya Mbegu za Alizeti Mbegu za alizeti hasa zenye mistari zinaweza kuliwa baada ya kukaangwa au kukaushwa. Pia zinatumika katika utengenezaji wa mikate. Mbegu za alizeti husindikwa kupata bidhaa ya mafuta.

KUSINDIKA MBEGU ZA ALIZETI KUPATA MAFUTA

Vifaa

• Mashine ya kukamua mafuta 

• Chujio safi 

• Ndoo 

• Vifungashio

 • Sufuria

 • Mizani Malighafi 

 • Mbegu za alizeti 

• Maji 

• Chumvi 

NJIA YA KUKAMUA MAFUTA 

 • Chagua mbegu bora za alizeti

 • Zianike kwenye jua kwa muda wa saa 1 hadi 2

 • W eka kwenye mashine ya kukamulia ya daraja au Ram

 • Kamua mafuta

 • Chuja mafuta kwa kitambaa au chujio safi 

• Pima mafuta yaliyokamuliwa. 

• Ongeza maji na chumvi. Katika lita 10 za mafuta weka lita moja ya maji na gramu 200 za chumvi. • Weka mafuta kwenye chombo cha kuchemshia (sufuria)

 • Chemsha hadi maji yote yaishe 

• Sauti ya kuchemka ikiisha ni dalili kuwa maji yamekwisha.

 • Ipua, acha yapoe, kisha chuja kwa kitambaa safi au chujio 

• Fungasha kwenye vyombo safi na vikavu na vyenye mifuniko 

• W eka lakiri na lebo • Hifadhi kwenye sehemu safi, kavu na yenye mwanga hafifu. 

MATUMIZI 

 Mafuta hutumika katika mapishi mbalimbali na yana virutubishi vifuatavyo: - Mafuta gramu 100 Nguvu kilokalori 900

TANGAWIZI

1.0 UTANGULIZI:
Jina la kitaalamu ni Zingiber officinale
Tangawizi ni aina ya zao la kiungo ambalo sehemu inayotumika ni tunguu (rhizome) ambalo huonekana kama mizizi ya mmea. Asili ya zao hili ni maeneo ya kitropiki ya bara la Asia na hasa katika nchi za India na China. Zao hili linazalishwa kwa wingi kutoka katika nchi ya Jamaica. Hapa nchini zao hili hulimwa katika mikoa ya Kigoma, Tanga, Morogoro, Pwani, Mbeya na Kilimanjaro.



Tangawizi hutumika kama kiungo katika kuongeza ladha, harufu na kuchangamsha katika vinywaji (kama chai, soda, juisi, vilevi n.k) na vyakula mbalimbali kama mikate, biskuti, keki, nyama za kusaga, achari n.k. Hutumika pia katika viwanda vinavyotengeneza madawa ya tiba mbalimbali kama dawa za meno, kikohozi, tumbo na muwasho wa ngozi n.k. pia hutumika katika vipodozi kama poda n.k).

2.0 AINA ZA TANGAWIZI
Hakuna uthibitisho wa aina za tangawizi ambazo hulimwa hapa nchini ila kuna dalili ya kuwa na aina za White Africa (Jamaica) na Cochin (flint); hii huwa na tunguu ngumu zenye nyuzi.

3.0 TABIA YA MMEA
Tangawizi ni mmea unaotambaa chini ya ardhi, wakati wa masika hutoa majani juu ya ardhi. Jamaica ina rangi hafifu ya kahawia na tunguu fupi wakati Cochin ina tunguu fupi zaidi lenye ngozi ya rangi iliyo kati ya kijivu na nyekundu. Mmea una urefu wa futi mbili na majani yake ni membamba marefu ambayo hufa kila mwaka yakiacha tunguu ardhini likiwa hai. Maua ya mmea huu yana rangi nyeupe au manjano.

4.0 HALI YA HEWA NA UDONGO
Zao hili hustawi katika maeneo yenye hali ya kitropiki, kutoka usawa wa bahari hadi mwinuko wa mita 1,500 au zaidi. Huhitaji mvua kiasi cha mm.1,200-1,800 na joto la wastani wa nyuzi za sentigredi 20-25. Hustawi vema katika udongo tifutifu wenye rutuba na usiotuamisha maji.

MMEA WA TANGAWIZI


5.0 UPANDAJI
Zao la tangawizi hupandwa kwa kutumia vipande vya tunguu vyenye kichipukizi kizuri angalau kimoja na huweza kukatwa katika urefu wa sm.2.5-5. Wakati mwingine, vichipukizi vinavyopatikana katika kumenya tangawizi huweza kuhifadhiwa na kutumika kwa kupanda. Kiasi cha kilo 840-1700 cha vipande vya tunguu huweza kutumika kwa kupanda katika hekta moja. Nafasi inayotumika kupanda ni kati ya sentimita.23-30 kwa 15-23 na kina cha sentimita.5-10 na mara nyingi hupandwa katika matuta. Baadhi ya mazao huweza kupandwa katika shamba la tangawizi ili kuweka kivuli chepesi ingawa si lazima kivuli kiwepo. Inashauriwa kumwagilia maji endapo mvua inakosekana.

Wiki 1-2 kabla ya kupanda weka mbolea ya samadi au mboji kiasi cha tani 25-30 kwa hekta na kwa kukuzia weka kiasi cha NPK kwa uwiano wa kilo 36:36:80. Tandaza nyasi shambani kuhifadhi unyevunyevu hasa pale kivuli kinapokosekana. Palizi hufanywa mara magugu yanapoota, dawa ya kuua magugu, kama simazine au round up hutumika.

MKATE WA TANGAWIZI NA LIMAO


6.0 Magonjwa na wadudu:
• Madoa ya majani yanayosababishwa na viini vya magonjwa viitwavyo Colletotrichum zingiberis na Phyllosticta zingiberi.
• Kuoza kwa tunguu; kunasababishwa na viini viitwavyo Pithium spp
• Mizizi fundo; inasababishwa na Meloidegyne spp.

7.0 UVUNAJI
Tangawizi huweza kuwa tayari kwa kuvuna kati ya miezi 9-10 baada ya kupanda, wakati majani yake yanapogeuka rangi kuwa njano na mashina kusinyaa. Tangawizi inayohitajika kwa kuhifadhi kwenye kemikali (preserved ginger in brine) huvunwa kabla haijakomaa kabisa, wakati ile iliyokomaa kabisa huwa kali zaidi na huwa na nyuzi hivyo hufaa kwa kukausha na kusaga. Mavuno hutofautiana kulinganana na huduma ya zao, mavuno yanaweza kuwa kiasi cha tani 20-30 cha tangawizi mbichi huweza kupatikana.

8.0 USINDIKAJI
Tangawizi ikisindikwa utapata unga, mafuta maalum (essential oils) n.k. Tangawizi iliyovunwa huweza kumenywa, kukatwa na kukaushwa juani au mara nyingine huchovywa katika maji yaliyochemka kwanza na ndipo kukaushwa au hukamuliwa mafuta. Pia tangawizi husindikwa na kuhifadhiwa kwenye chupa zikiwa zimechanganywa na sukari na/au chumvi au bila kuweka kitu chochote. Hata hivyo tangawizi ina Kiasi cha mafuta cha 16.0-18.0%.



9.0 SOKO LA TANGAWIZI
Soko la tangawizi lipo ndani na nje ya nchi, kiasi kikubwa kinauzwa nchini. Bei yake ni kati sh. 300-1,500/- kutegemeana na msimu.

10.0 GHARAMA ZA UZALISHAJI NA MAPATO
GHARAMA YA HEKTA MOJA:
Mbegu Tshs. 240,000/-
Vibarua 250,000/-
Mbolea(mboji/samadi) 150,000/-
Jumla 640,000/-
MAPATO:
Kilo 20,000 X300 =6,000,000/-